Op verzoek van een Zorgpartners Friesland heeft ARGO BV de vraag naar wonen en zorg in Friesland onderzocht. De aanleiding voor deze vraag ligt in de ontwikkelingen in het AWBZ/WMO beleid. Zo komt de vergoeding voor een ‘wooncomponent’ in de lichtere ZZP’s (01-03 en circa 50% van ZZP04) te vervallen. Een aantal taken inzake begeleiding en verzorging komt bovendien ten laste van de gemeente. Deze ontwikkelingen hebben gevolgen voor het draagvlak van woon/zorgvoorzieningen.
De doelgroepen wonen en zorg nader bekeken
Welke doelgroepen kunnen in de markt ‘wonen en zorg’ worden onderscheiden? De segmentering van de vraag naar wonen en zorg wordt in onze visie bepaald door twee variabelen: de mate van zorgzwaarte en de huisvestingssituatie. In onderstaand schema zijn de verschillende doelgroepen in beeld gebracht.
Schema. Segmentering naar zorgzwaarte en huisvestingssituatie
HUUR
KOOP
ZZP01 – ZZP04
Groep 1
Groep 2
ZZP05 – ZZP09
Groep 3
Groep 4
Groep 3 en 4: primaire doelgroep
De primaire doelgroep voor een 24-uurs wonen met zorg zijn ouderen met een ZZP05 – ZZP09 (groep 3 en groep 4). Dit zijn cliënten met een zodanige zorgzwaarte dat wonen met zorg en behandeling zijn geïndiceerd. Er is sprake van een op termijn onhoudbare situatie thuis. Ook bezitters van een koopwoning met een dergelijke zorgzwaarte zullen zich oriënteren op een voorziening.
Groep 2: ongewis
Bezitters van een koopwoning met een lichtere / zich ontwikkelende zorgvraag (groep 2) zullen zo lang mogelijk oplossingen in de eigen woning zoeken. Men woont veelal voor lage of zonder hypotheeklasten. Het ‘opeten‘ van de eigen woning vormt een negatieve prikkel om naar een woonzorgvoorziening te verhuizen. 50% van de ouderen met ZZP04 komen in aanmerking voor beschermd wonen met zorg.
Groep 1: potentiële doelgroep wonen-met-service
Groep 1 bestaat uit huurders met een lichtere / zich ontwikkelende zorgvraag. Een klein deel (50% van de groep met ZZP04) komt in aanmerking voor 24-uurs wonen met zorg. De rest van groep 1 zal belangstelling hebben voor een huurwoning-met-service in of nabij een woonzorgcomplex. Men woont graag zelfstandig, maar is beducht voor de toekomstige verslechtering van de zelfredzaamheid. Vaak betalen deze mensen een minimale huursom; verhuizing naar een woning in of nabij een woonzorgcomplex betekent meestal een hogere huur en een eigen bijdrage voor diensten.
Methode
Welke methode heeft ARGO gebruikt?
(1) Op basis van CBS is een prognose opgesteld tot 2040. De bevolkingstrends die door de Provincie Friesland (2013) zijn berekend, werden ter controle meegenomen.
(2) Voor de berekening van (ontwikkeling in) het aantal mensen met een ZZP indicatie naar pakket zijn verschillende bronnen gecombineerd.
(3) Per gemeente is een rapportage samengesteld via www.ciz.nl
(4) De CIZ-gegevens zijn gecombineerd met bevolkingsgegevens
Resultaat voor de opdrachtgever
De berekeningen hebben geleid tot een heroverweging van de bouwplannen van Zorgpartners Friesland. Allereerst vond een herijking plaats van het aanbod aan 24-uurs wonen met zorg. En de plannen rond het resterende aanbod aan woon/zorgarrangementen? Daar werd duidelijk dat er op lokaal niveau een nieuw speelveld is ontstaan, waarin de gemeente moet leren meedenken over de aanpak van het probleem van wonen en zorg.
